'Ajmo krenuti sa samom definicijom i što je pravi grčki jogurt (za neznalice)… Grčki jogurt je gusti fermentirani mliječni napitak poznat po bogatom okusu, kremastoj teksturi i visokom udjelu proteina. Dobiva se cijeđenjem običnog jogurta kako bi se uklonio višak sirutke, što mu daje gušću konzistenciju i blaži, ali puniji okus. Zahvaljujući svojim nutritivnim vrijednostima i svestranosti upotrebe, grčki je jogurt postao popularan odabir u zdravoj prehrani, kao doručak, međuobrok ili sastojak u slanim i slatkim jelima.
Isti sadrži više proteina i manje ugljikohidrata od običnog jogurta, a često i manje šećera. Okus mu je blaži i puniji, a obični jogurt ima rjeđu teksturu i kiseliji okusni profil. Ove razlike čine grčki jogurt pogodnijim za sportske i druge posebne prehrambene potrebe te se koristi kao baza za razna jela i umake.
Zovu se 'grčki' jer potječu iz tradicije pripreme jogurta u Grčkoj, gdje se jogurt oduvijek cijedio kroz platno ili filter da bi postao gušći, kremastiji i hranjiviji. Grci su taj način pripreme stoljećima koristili u kućanstvima i tavernama, pa je upravo taj 'strained yogurt' postao prepoznatljiv kao grčki stil.
Kad su ga 1980-ih i 1990-ih počeli izvoziti, na tržištu se ustalio naziv 'Greek yogurt' — kao oznaka za gušći, bogatiji jogurt po uzoru na Grčku, a ne nužno proizveden u Grčkoj.
Grčki jogurt VS. grčki tip jogurta = ja VS. moji izbori (ja i ono što želim biti)
Apropo podnaslova ovog odlomka i usporedbe, razlika između ta dva proizvoda poprilično je velika makar 'neopreznom oku' djeluju isto. Dok grčki tip jogurta izvana djeluje kao čisti protein, iznutra je prava 'drama'.
Jedemo li zaista pravi grčki jogurt ili se radi o marketinškom triku upakiranom u ambalažu koja zvuči 'zdravo i egzotično'?
Pravi grčki jogurt dobiva se cijeđenjem običnog jogurta, čime se uklanja sirutka i postiže gušća, kremastija tekstura s više proteina i manje šećera, dok je jogurt grčkog tipa industrijska verzija koja imitira tu gustoću dodavanjem mliječnih proteina, vrhnja ili zgušnjivača, pa je jeftiniji, ali obično sadrži manje proteina i više ugljikohidrata.
Ali, jeste li znali da većina onoga što kupujemo kao ‘grčki jogurt’ u Hrvatskoj zapravo nije grčki jogurt?
Pravi grčki jogurt u Hrvatskoj možete pronaći tek u Sparu i Plodinama - svi ostali nude ‘grčki tip’. I ne, ovo nije sponzorirana već edukativna objava, što znači da vam želimo uštedjeti nešto kalorija!
Pravi grčki jogurt iz Despara (Greco Magro) na 100 grama ima 55 kalorija i 10 grama proteina dok grčki tip jogurta koji većina ljudi jede i misli da je to nešto jako nutritivno bogato - on ima 60 posto manje proteina (Dukatos grčki tip jogurta), a preko 120 kalorija.
Mnogi 'grčki tipovi' jogurta, pogotovo oni s okusima, sadrže znatne količine dodanih šećera, čime gube zdravstvenu prednost koju bi pravi grčki jogurt imao.
Također, dodatni zgušnjivači i arome mogu narušiti prirodnost proizvoda, iako su tehnički sigurni za konzumaciju.
No dosta o sastavu, to već sve znate i otprije. Cijene pravog grčkog jogurta kreću se oko 70–100% više u odnosu na grčki tip. Najjeftiniji grčki tip (150 g) stoji manje od eura, dok ćete za pravi morati izdvojiti gotovo dvostruko.
Pravi je ‘luksuz’, grčki tip je pametan izbor za novčanik i žlicu
Ne morate plaćati kao bogovi da uživate u grčkom okusu. Ako niste striktni na proteine i gušću teksturu, hrvatski grčki tip jogurta može poslužiti kao brza i pristupačna alternative. Za većinu dnevnih navika doručka ili smoothieja, grčki tip jogurta je praktičan i jeftin. Razlika u proteinu ili gušćoj teksturi je primjetna samo ako ste hardcore fan pravog grčkog jogurta.
Za one kojima je važnija praktičnost i cijena nego striktna autentičnost, hrvatski supermarketi nude grčki tip jogurta koji se lako uklapa u jutarnju rutinu. Na primjer, 150 gramski Dukatos u Konzumu stoji oko 1 €, Meggle u Lidlu oko 1,05 €, dok Vindija iznosi oko 1,01 €. Nutritivno, svi imaju otprilike 120–125 kcal na 100 g, s 3,5–3,8 g proteina i 9–9,7 g masti — dovoljno da doručak bude ukusan i zasitan, a bez pražnjenja novčanika.
Osim Dukatosa, Megglea i Vindije, hrvatski supermarketi nude i druge grčke tipove jogurta poput KravicaKraljice natur, koja u 150 gramskoj ambalaži stoji oko 0,99 €, s nutritivnim vrijednostima od 129 kcal, 4,9 g proteina i 9,8 g masti na 100 g, te Vilikis i K Plus Aretos, koji također nude praktičnu i pristupačnu varijantu doručka.
ZAKLJUČAK: Ako vam je bitna nutritivna vrijednost i tekstura, potražite pravi grčki jogurt u Sparu ili Plodinama. Ako vam je bitna pristupačnost i brzina, Dukatos, Meggle ili Vindija u većini hrvatskih supermarketa rade posao – i još vas neće isprazniti iz novčanika.
(Napomena: Imajte na umu da se cijene često mijenjaju (akcije, lokacija trgovine) pa su cijene navedene u ovom članku podložne promjenama)